Marco & Marjolein in Suriname

Wat kun je blij zijn met wat anderen bereikt hebben! Vrijdag 21 mei hebben 5 mannen en 5 vrouwen een certificaat ontvangen. Zij hebben laten zien dat ze de theorie en de praktijk van en voor het aansluiten van een elektrische huisinstallatie onder de knie hebben. Daarnaast hebben 5 mannen een certificaat van deelname aan de theorie van elektriciteit gekregen. Met hen hopen we een volgende keer het praktijk gedeelte te kunnen doen. We zijn zo dankbaar voor de grote en trouwe opkomst van onze studenten.

Met zoveel gasten op komst hebben de dames een dag tevoren ruim 300 koekjes gebakken.

Een gezellige ochtend met als klap op de vuurpijl een pannenkoek voor iedereen

veel belangstelling

Studenten geven uitleg over de training die ze hebben gevolgd

De dames vertellen over hoe de lampen worden aangesloten

Johan Neni, vz stg Piya spreekt de groep toe

Evert van Klompenburg feliciteert de studenten via ZOOM

Een drankje en … een koekje

Kijk eens hoe mooi de lampen branden

Het certificaat als bewijs voor het volgen van de training

Dit is de eerste stap in het hele elektrificatie traject van het dorp Apetina. In Canada wordt een waterkracht turbine gebouwd zodat het dorp over een poosje 24 uur per dag stroom heeft. Op dit moment is er al maanden helemaal geen stroom omdat de dorpsgenerator stuk is en alleen gerepareerd kan worden door een monteur uit de stad.

Als er straks de hele dag stroom is, moet het elektriciteitsnet ook veilig zijn. De studenten hebben ons al verschillende situaties laten zien waar het net heel onveilig is. Ze zien dus in waar het onveilig is. Vanuit de training is steeds gehamerd op veiligheid, veilig werken en een veilig elektriciteitsnet.

Vanuit de bijdrage van EO Metterdaad in dit project zijn naast deze training ook een schakelkast voor elke woning gefinancierd.

Een koord met alle sloten van de kamers wordt doorgeknipt door de voorzitters van Kuluwayak en Piya

Daarnaast is het gastenverblijf nu officieel geopend. De kosten voor de bouw zijn eveneens gefinancierd door EO Metterdaad. Wat een mijlpaal voor het dorp. Hier hebben een aantal mensen de afgelopen jaren hard aan gewerkt. Nu is het vrijwel af. Een extra stimulans om het snel af te ronden is de komst van de minister van Regionale Ontwikkeling. Die zal, met gevolg, over een paar weken waarschijnlijk de eerste gast zijn in dit prachtige gebouw.

Ons plan is komende woensdag naar de stad te vliegen. Daar gaan we weer eens naar de tandarts en hebben we nog wat andere dingen te regelen. Dan na een week vertrekken we naar Kawemhakan/Lawa om de draad aldaar weer op te pakken.

Maandagochtend in alle vroegte overleed de moeder van Jaliwana en nog een heel aantal kinderen, klein- en achterkleinkinderen. We zagen het allemaal aankomen want ze kwam al een paar weken niet meer uit haar hangmat en ook het eten en drinken wilde niet goed meer de afgelopen week. Rond de middag is ze naar haar laatste rustplaats gebracht. Je voelt het verdriet in het dorp.

Om half 11 diezelfde ochtend landde een vliegtuig van de MAF vol met dozen Wayana bijbels. De mensen hebben daar al zo lang naar uitgekeken, dus ze waren zo blij om al die dozen in ontvangst te nemen. Nu was het best nog een beetje spannend of het vliegtuig wel kon landen. Het zicht was namelijk niet al te best met de regenbuien. Gelukkig ging het precies goed. Het zou niet voor het eerst zijn dat een vliegtuig vanwege zware regenval en onvoldoende zicht onverrichter zake terug moet keren naar Paramaribo. Sterker nog, dat overkwam de MAF piloot die ’s ochtends vanuit de stad opgestegen was richting Lawa. Tijdens de vlucht ging het heel hard regenen in Oost Suriname en werden de verschillende landingsbanen gesloten. Deze piloot moest dus met z’n lading terug naar Paramaribo. We hebben samen God gedankt voor Zijn goedheid en bescherming. De bijbels staan nog even bij ons in de studeerkamer. In de komende weken wordt de bijbel kamer in de kerk klaar gemaakt om de dozen te kunnen bergen.

De afgelopen week hebben we elke middag een groep van 12 jongeren in huis gehad om les te volgen over het aanleggen van een electra installatie. Dit is een van de projecten gefinancierd via EO Metterdaad waarbij we jongeren trainen om in de huizen een veilige zekeringen/schakelkast te kunnen installeren en daarnaast in de woningen kabels, stopcontacten, lampen en schakelaars aan te kunnen sluiten. Het project voorziet in de training en de installatie van de schakelkast, de mensen dragen zelf de kosten van de kabels en de andere onderdelen al naar gelang de wensen voor hun woning.

We hebben een open uitnodiging gedaan om te zien wie belangstelling zou hebben voor de training. Deze week hebben we elke middag 12 jongeren over de vloer gehad die enthousiast hebben meegedaan. Voor een volgende week staan nog 5 namen op de lijst die zich, nadat ze de verhalen van de huidige groep hebben gehoord, alsnog hebben aangemeld om ook getraind te kunnen worden. Wij zijn erg blij met deze belangstelling.

We laten een aantal foto’s zien om een indruk te krijgen van de training. Onze trainer-op-afstand is Evert van Klompenburg die december 2018 onze gast was om mee te denken en werken aan het stroomproject met Bruce (uit Canada) waar dit weer een onderdeel van is. Wanneer er straks 24 uur stroom beschikbaar komt is het van groot belang dat de huisinstallaties veilig zijn.

De eerste dagen gaven we vooral uitleg over hoe een huisnet werkt en de schakelaars, stopcontacten en lampvoeten aangesloten moeten worden.

De schakel kast

bruine en blauwe draad

kabel strippen

Evert via de computer

Evert aan het woord

Daarna volgde een kijkoperatie in de kerk. Hier had Marco een kast geïnstalleerd en zagen de studenten hoe het er in het ‘echt’ uit komt te zien.

op de stoel kun je het beter zien

iedereen komt aan de beurt

Daarna gingen we naar het gastenverblijf/logeergebouw. Hier moesten de studenten gaan meten. Er wordt gewerkt in teams van drie. Samen weet je meer dan in je eentje. Ook is afgesproken dat ieder team wanneer ze klaar zijn met hun klus een ander team erbij roept om hun werk te controleren. Veiligheid staat bovenaan. Hoeveel kabel is nodig voor elk van de drie groepen die we straks gaan aansluiten. In dit gebouw gaat iedereen volgende week een praktijk stage doen. Dan gaan we zien of het geleerde echt is begrepen.

het gebouw op papier

meten is weten

hoe loopt straks de kabel?

hoe lang is de muur?

alles op papier

Als laatste werd de schakelkast behandeld. Iedereen heeft zelf een kast in elkaar gezet. De schakelaars werden onderling verbonden met een blauwe en een bruine draad.

hoe zit het precies?

samen werken

goed kijken

ze konden er niet genoeg van krijgen

Kabels strippen en goed aansluiten. En weer elkaars werk controleren. De kasten zitten weer in de doos, klaar om in de huizen te worden aangesloten. De komende weken gaan de groepen het dorp in om de huizen te voorzien van een schakelkast en de wensen van de bewoners te verzamelen zodat ze een offerte kunnen maken van de kosten om in de huizen de gewenste kabels, stopcontacten etc. aan te kunnen sluiten.

Zondag 2 mei was een hele feestelijke dag voor de gemeenteleden van Apetina. Maar niet alleen voor hen, ook voor de familie Schoen in Amerika. Na 61 jaar vertaalwerk kon het eerste exemplaar van de complete bijbel in het wayana uitgereikt worden aan Nuwahe Aptuk, de hoofdman van de Wayana, maar ook al die jaren de taalhelper van Ivan Schoen. Vanwege de pandemie was het niet mogelijk dat iemand van de familie Schoen bij de uitreiking aanwezig kon zijn. Gelukkig konden we gebruik maken van de moderne techniek en kon op die manier de ‘hele’ familie via ZOOM aanwezig zijn.

We hebben met elkaar unieke en ontroerende momenten beleefd. Er zijn bij deze en gene een paar tranen weggepinkt. Wat een blijdschap en wat een dankbaarheid aan de familie Schoen, maar bovenal aan God. In de kerk hebben we met elkaar een aantal liederen gezongen voor de familie in Amerika, die vroeg opgestaan waren om er tijdens de kerkdienst bij te kunnen zijn. De oudsten hebben stuk voor stuk bedankt voor de trouw en toewijding van Ivan en Doris, maar ook voor de vrijgevigheid van de Amerikaanse broeders en zusters.

Vanwege de zwakke gezondheid van Nuwahe Aptuk is de officiële overhandiging bij hem thuis geweest. Ook daar was de familie in Amerika via ZOOM aanwezig. Een levenswerk is afgerond. Het is een geweldige erfenis voor de komende generaties.

Maandagochtend werden we wakker en zagen we op onze telefoon ‘geen service’ staan. Nu gebeurt het wel vaker dat we in de regentijd ’s morgens een paar uur geen bereik hebben, dus we maakten ons nog niet al te veel zorgen. Er stonden wel een aantal ZOOM afspraken gepland voor de eerste 3 dagen van de week. Pas dinsdagmiddag hadden we weer bereik. Wat zijn we afhankelijke mensen. Als je dit meemaakt is het feest van de goede verbinding op zondag nog groter.

Wat hebben we genoten van de Paas conferentie in Apetina. Als vanouds kwamen de kano’s uit Tepoe en Palemeu een paar dagen voor Goede Vrijdag samen aan. Ze hadden de stroomversnellingen weer getrotseerd om samen het opstandingsfeest te vieren. Het was een feest om al die blijde gezichten en het enthousiasme in de kerk te zien. Het voelde als een grote familie waar wij bij mochten zijn.

Wij vroegen ons af of er ook rekening gehouden zou worden met de pandemie. In de week voor de conferentie kwam een vliegtuig uit de stad met een aantal voorlichters over malaria en Covid. Er werden ontsmettingsmiddelen, anti muggen lotion en mondkapjes achtergelaten. We waren echt verrast toen we merkten dat we voor iedere samenkomst onze handen moesten ontsmetten. Zelf hebben we ons best gedaan om zoveel mogelijk wat afstand te houden. Tot nu toe horen we niet dat er iemand ziek geworden is, dus we vertrouwen dat we beschermd zijn.

Met hulp van de MAF hebben we weer een aantal blikken babyvoeding kunnen kopen met flessen en pakken Brinta. Door tussenkomst van de kliniek mogen we nu 5 baby’s en jonge kinderen voorzien van bijvoeding via het projectfonds dat we via CAMA Zending hebben opgezet. De moeders hebben ons gevraagd om namens hen alle gevers hartelijk te bedanken.

De korte droge tijd van februari en maart heeft dit jaar ongeveer een week geduurd. Dit betekent dat het waterniveau in de rivier door de vele regens hoog is. Ook tijdens de conferentie heeft het flink geregend. Dit betekende dat we het waterpeil met de dag zagen stijgen. Voor ons huis bleef er steeds minder ‘veld’ over om te voetballen. De gasten uit Tepoe en Palemeu konden ook niet terug omdat de stroomversnellingen nu zo wild zijn dat ze er met hun gezinnen niet over kunnen. Dit betekent dat Apetina nu al 3 weken lang 80 extra monden te voeden heeft. Er wordt samen geoogst, gekookt, gevist en gejaagd. We genieten ervan om het te zien en zijn erg blij dat wij een gasfornuis hebben waar we op kunnen koken.

Afgelopen weekend hebben we een van de MAF piloten en zijn gezin op bezoek gehad. Ze zijn alweer een paar jaar in Suriname en dit was hun eerste jungle trip als gezin. Zij hebben genoten en wij ook. De jongens waren niet bij het water vandaan te krijgen, dus een tochtje in de kano was aan hen prima besteed. Ze wilden hier wel blijven wonen! Daar kunnen wij ons van alles bij voorstellen. We voelen ons  vaak zo bevoorrecht dat we deze mensen op deze prachtige plek mogen dienen.

Online hebben we de afgelopen weken weer heel wat keren over de wereld ‘gezworven’. Het blijft bijzonder dat we via internet een gedeelte van ons werk kunnen doen. Zo zijn we voorzichtig begonnen met de voorbereidingen van een volgende reis naar Canada voor de Wajana’s. We hebben via via contact gekregen met een Canadese English-as-Second-Language-teacher die de Wajana’s online les wil gaan geven. We hebben al een aantal ontmoetingen gehad om na te denken hoe we dat zullen gaan doen. Toen twee stellen uit Lawa, die mee willen naar Canada, tijdens de conferentie in Apetina waren, hebben we van de gelegenheid gebruik gemaakt om hen via een ZOOM verbinding alvast kennis te laten maken met de juf. Dit werd voor beide kanten van de verbinding een bijzondere ontmoeting. Als we in juni in Lawa zijn, hopen we te beginnen. De groep die mee wil naar Canada heeft al een Engelse bijbel en een audiobijbel in dezelfde vertaling. Zo kunnen ze alvast wennen aan de uitspraak. We zijn benieuwd hoe snel ze de taal zullen gaan leren.

De buitenboordmotor voor het project is weer gemaakt en kon vorige week met het vliegtuig van de MAF meekomen. Dat was weer een cadeautje. Zaterdagmiddag zijn de bouwers gelijk met de kano vertrokken om materialen in Albina op te halen. Met het hoge water konden ze lekker snel opschieten zo stroomafwaarts, maar ook voor hen waren de stroomversnellingen onderweg wilder! Vrijdag 16 april zijn ze met de eerste lading uit Albina vertrokken. Bij de eerste grote stroomversnelling waar alles uit de kano moet willen ze stoppen, de kano uitladen en dan weer terugvaren naar Albina voor de volgende lading. Komende maandag hopen ze dan met de vaten brandstof weer uit Albina te vertrekken en vanaf de grote stroomversnelling met twee kano’s verder de rivier op te varen. We hopen dat ze volgende week donderdag of vrijdag veilig met alle spullen hier aankomen. Het blijft een hele onderneming. We hebben veel bewondering hoe men z’n weg vindt over deze woelige rivier!

schreef Joost van den Vondel al een paar eeuwen geleden. Ons vorige blog schreven we vanuit Apetina. Dit blog schrijven we vanuit Paramaribo.

Op bezoek bij Nuwahe, de granman in Apetina

Tijdens ons verblijf in Apetina hebben we met de leiders gesproken over de afbouw van het gastenverblijf én over de training om electrische installaties in de huizen te kunnen verbeteren. Daaruit bleek dat we niet, zoals in Nederland veelal het geval is, de verschillende materialen online konden bestellen en bij de MAF laten bezorgen. Er zat niets anders op dan toestemming te vragen aan de overheid om naar de stad te vliegen en op zoek te gaan naar alle materialen. De toestemming kregen we en zo vlogen we 2 maart j.l. op een backload seat naar Paramaribo. Een backload seat betekent dat wij geen vliegtuig hoefden te charteren, maar mee konden vliegen in een vliegtuig dat door anderen gecharterd was om mensen naar Apetina te vliegen. Dit betekende wel dat we razendsnel onze plannen moesten omgooien.

BE FLEXIBLE

We zouden een bijbelschool module van Roy Lytle laten zien. Aangezien we van MAF op maandag hoorden dat er 2 maart een mogelijkheid was en het daarna onzeker was wanneer de volgende vlucht zou zijn, hebben we besloten om 2 maart naar Paramaribo te vliegen en de bijbelschool uit te stellen tot na Pasen.

Gelukkig konden we bij vrienden in hun gastenverblijf logeren, want dat moest ook snel geregeld worden. Dit gastenverblijf staat naast onze container waar inmiddels al zo’n 9 jaar onze huisraad opgeslagen staat. We hopen in de komende jaren op dat stukje grond ons huis te bouwen, maar de papieren om het op onze naam overgeschreven te krijgen zijn nog niet rond. We hopen dat dit in de loop van dit jaar wel het geval is, maar aangezien we al sinds 2007 bezig zijn….

15m3 zand moest worden verspreid, leuke work out met 30+ graden

We hebben gebruik gemaakt van het feit dat we nu naast ‘ons’ perceel logeerden door een aantal trucks met zand te laten brengen om de grond te verhogen, want in de regentijd blijft op een flink gedeelte water staan. Marco heeft een aantal ochtenden een flinke work out gehad om al het zand te verspreiden. Nu kan het zand in de komende regentijd lekker inklinken.

Verder zijn wij iedere dag aan het winkelen geweest. Daarna moesten alle aankopen goed verpakt worden in dozen, waar weer plastic vuilniszakken omheen gingen omdat we bij aankomst op het vliegveld van Apetina alles naar beneden naar de kano sjouwen en daarna vanaf de wal omhoog naar ons huis. Gelukkig hoeven we die 300+ kilo niet alleen te sjouwen, maar worden we geholpen door de mensen die ons ophalen.

Marco heeft heel wat bouw- en electriciteitsmaterialen zaken eerst gebeld, zodat we niet voor niets op weg zouden gaan. We zijn dankbaar dat we in de afgelopen weken heel veel materialen hebben kunnen aanschaffen. Bijna alles voor de electriciteitstraining gaat met ons mee in het vliegtuig, de zware rollen met kabels komen later met de kano. Ook de zakken cement, vaten gasoline, dakgoten, afvoerbuizen en nog meer, gaan ook met de boot de rivier op. Er wordt of 2 keer gevaren of ze gaan met 2 kano’s. We wachten af want voor de Lucaszaag en voor de buitenboordmotor moesten onderdelen in de USA besteld worden. Die zijn onderweg.

Wij zijn vrijdag 19 maart met een vol vliegtuig naar Apetina gevlogen. We zijn blij dat we weer hier zijn. In de tijd dat wij in de stad waren is onze buurvrouw Debbie heel ziek geweest. Ze heeft al jaren last van hoge bloeddruk en diabetes. Haar maag verdraagt het cassavebrood niet goed meer. Gisteren en vandaag hebben we onze rijst en groenten met haar gedeeld. Hopelijk voelt ze zich in de komende tijd wat beter.

Pasikili, onze buurman, kwam vanmorgen gezellig even buurten. Deze keer kwamen z’n kleindochters niet mee. Nadat hij uitvoerig geïnformeerd had naar onze kinderen en kleinkinderen, kwam hij met zijn vraag op de proppen. Of we onze vriezer mee zouden nemen naar de stad bij ons definitieve afscheid uit de dorpen… Daar hebben we het nl. de afgelopen weken met verschillende oudsten over gehad.

Pasikili met de kleinkinderen

Jong geleerd …

Marco hoopt in mei 64 te worden, dus dan gaat hij al aardig richting de pensioengerechtigde leeftijd. We hebben de oudsten gevraagd welke taak zij nog voor ons zien in de komende jaren. We zijn benieuwd wanneer we daar iets van horen. Misschien komt er geen antwoord. Daarnaast wilde hij graag weten of de mensen ten tijde van Noach al schepen konden bouwen, of dat Noach het eerste schip bouwde. Zo kwam van het één het ander en hebben we het over galeischepen, zeilschepen en motorboten gehad. Laatst wilde hij graag onze hulp ergens voor. Wij Nederlanders, lekker direct, vragen dan: zou je me hier of daarmee willen helpen? Zo gaat dat in het Wajana niet. Men vraagt: Je zult me wel niet willen helpen? Ik zou graag even met die en die willen bellen, maar mijn beltegoed is op. Het blijft voor ons na bijna negen jaar nog steeds verrassend om met deze mensen samen te leven.

Voor spelen met de duploblokken die we in Nederland kregen staan de kinderen elke middag te wachten om aan de slag te kunnen gaan.

De mooiste kunstwerken staan te pronken tot de volgende dag.

Komende week hopen we een week Bijbel onderwijs te laten zien wat door Roy Lytle op video is opgenomen. Het wordt spannend of de elektriciteit het goed doet. De afgelopen weken hebben we regelmatig Engelse les gegeven bij het licht van onze zaklampen. Dat werkt natuurlijk niet als een computer en een beamer nodig zijn. Marco heeft al gekeken waar het aan kan liggen dat de stroom onregelmatig is in de kerk terwijl het in de rest van het dorp prima functioneert. Hij heeft de oorzaak nog niet gevonden, dus daar zal hij morgen wel weer naar op zoek gaan.

Wat zijn ze mooi die Tarantulas. Toch hebben we deze snel naar buiten gejaagd.

Afgelopen weken hebben we weer contact opgenomen met de mensen die we ontmoet hebben op onze reis naar Canada. We kregen leuke reacties terug over ons plan om in 2022 weer te gaan. Ook vanuit de Wajana’s kregen we al de vraag wanneer de volgende reis gepland staat. We hebben nu contact met een Canadese lerares die engels als tweede taal geeft. We willen met de Wajana’s ook online les gaan volgen vanuit de jungle. Wie had zich dit 5 jaar geleden kunnen voorstellen? Wij in ieder geval niet!

Na een tijdje zagen blijft er maar weinig over…. we zijn benieuwd

De sinaasappelboom naast ons huis moest er eindelijk aan geloven. Het onkruid dat vanuit de zaadjes in de vogelpoep ging groeien werkt als een parasiet. Hierdoor waren er vrijwel geen levende bladeren meer aan de boom. Dan maar snoeien. Met de zaag erin en nu maar wachten of de boom weer uit gaat lopen.

Ochtendgloren

We hebben weer ideeën genoeg voor de komende tijd!

Hartelijke groet uit Apetina

Afgelopen dinsdag 2 februari vlogen we met MAF naar Apetina. Wat was het een feest om vanuit de lucht het dorp en daarna de landingsbaan in zicht te krijgen. Na 11 maanden eindelijk de mensen weer ontmoeten!

Foto bij MAF in Paramaribo voor vertrek

Nou ja, ontmoeten…. we moesten afstand bewaren en onze mondkap ophouden. Eerst een week in quarantaine waren de voorschriften uit de stad. Daar houden we ons met z’n allen aan. De Wajana’s komen niet bij ons en wij gaan het dorp niet in. Komende dinsdag mogen we weer ‘los’.

Met mondbedekking in de lucht

We waren heel benieuwd hoe het huis eruit zou zien qua andere bewoning. De hoeveelheid troep viel mee, maar om alles goed schoon te krijgen zijn we wel een week zoet. Daar hebben we in de quarantaine week dus mooi de tijd voor.

Deze kast zal vol vleermuizen. Nu een nieuwe wand erachter.

Helaas hadden de vleermuizen ook onze handdoeken kast tot woonplaats gemaakt, die moeten dus eerst allemaal gewassen worden. Het ’toeval’ wil dat we in Nederland nieuwe theedoeken en handdoeken gekregen hadden. Die komen nu mooi van pas!

Onze bagage met boodschappen voor drie maanden

Daarnaast vroegen we ons af of ons zonne energie systeem het nog zou doen. Waren de lampen al die 11 maanden blijven branden? Wat waren we blij en dankbaar om te merken dat één van de twee lampen nog steeds brandde en het systeem naar behoren functioneerde! Koelkast en vriezer draaien weer lekker!

Helaas had ons waterfilter systeem het begeven. Er zat een scheur in één van de twee watertonnen. Gelukkig waren er nog twee watertonnen van dat formaat in huis, dus heeft Marco, handig als hij is, ‘even’ een nieuw systeem gemaakt. We kunnen dus weer gebruik maken van gefilterd regenwater.

Het Tajerblad staat er mooi bij

Onze buren hebben de afgelopen maanden heel goed gezorgd voor ons groentetuintje. Zij hebben er zelf steeds van geoogst, maar ook steeds onkruid gewied. We hebben er al twee keer heerlijk van gegeten.

Verse groente van eigen tuin

Vanmorgen werden verrast door een otterpaar vlak bij ons huis.

We zijn hier pas een paar dagen, maar het voelt alsof we niet zijn weg geweest. We zijn hier op onze plek.

De afgelopen weken hebben we regelmatig onze vlucht naar Apetina uit moeten stellen omdat het luchtruim naar het binnenland gesloten was en bleef. Het ziet er voorlopig ook niet naar uit dat de maatregelen in Suriname minder worden. We verwachten eerder dat er strengere maatregelen komen. De grenzen met Guyana en Brazilië zijn gesloten. Wij hebben nu aan de autoriteiten uitgelegd waarom we naar Apetina willen vliegen en daar toestemming voor gevraagd via de MAF. Die toestemming hebben we vandaag gekregen! Wat zijn we blij en dankbaar!

Vorige week hoorden we van de Wajana’s in Lawa dat ze werden verrast doordat het deze keer veel eerder is begonnen met regenen dan verwacht. Hierom een aantal mensen hun moestuin nog niet gebrand en waren ze nog helemaal niet klaar met de nieuwe aanplant voor hun voedsel. Ze maken zich nu grote zorgen wat ze komend jaar zullen eten. Ze vroegen Foundation for Farming om hulp. Vorig jaar april zouden er trainers komen om een nieuwe landbouw methode uit te leggen en voor te doen. Vanwege Covid is dit allemaal uitgesteld. Nu de Wajana’s zelf kwamen vragen naar deze nieuwe methode hebben we in korte tijd geregeld dat de trainers vanuit Canada online les gaan geven. Hiermee onderwijzen ze over de principes, hoe je de grond kunt verbeteren en wat je kunt doen tegen natuurlijke ‘vijanden’. Een spannend proces voor alle betrokken partijen.

Afgelopen maandag zijn 4 vrouwen en 2 mannen uit Lawa in de stad aangekomen. Ook voor hen hebben we  toestemming van de overheid gekregen om te kunnen reizen. Dinsdag was gelijk de eerste trainingsdag online. Geweldig om te zien hoe er in Canada en Suriname gereageerd werd op vragen en uitleg. Wij zijn dankbaar dat we er deze week bij kunnen zijn. Per slot van rekening is Marco de projectleider van dit project. Zaterdag a.s. zullen de Wajana’s weer naar Lawa terugvliegen om het geleerde in praktijk te gaan brengen. Wij zijn ook online betrokken bij de training.

Daar zijn we de komende dagen druk mee en met het opruimen van het huis, de laatste boodschappen  en het terugbrengen van onze spullen naar onze container. Er valt nog het nodige te regelen.